सुन तस्कर यतिसम्म शक्तिशाली

साढे ६० किलो सुन तस्करी प्रकरणमा पक्राउ परेका सबै चिनियाँ नागरिकको राहदानी नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान व्युरो (सिआइबी) ले फेला पारेको छ । उनीहरूको साथबाट जिल्ला प्रशासन कार्यालय, काभ्रे र काठमाडौंबाट जारी भएको नागरिकता पनि भेटिएको छ । त्यस्तै, दुई जनाले भारतीय आधार कार्ड लिएको पाइएको छ । सिआइबी स्रोतका अनुसार उनीहरूले गैरकानुनी तरिकाबाट एकैपटक नागरिकता र राहदानी बनाएका हुन् । 

सुनकाण्डमा संलग्न देखिएपछि साउन १४ गते ठमेलस्थित होटल भियनाबाट राजश्व अनुसन्धान विभागको टोलीद्वारा पक्राउ गरिएको दावा छिरिङले कर्मचारीलाई किनेर काभ्रे प्रशासनलाई नक्कली नागरिकता बाँड्ने अखडा बनाएका थिए । चिनियाँमूलका बेल्जियन नागरिक दावाले वि.सं २०७४ पुस २० गते काभ्रेबाट ३०–०१–७४–११८६८ नम्बरको नागरिकता लिएको खुलासा भएको छ । काठमाडौं महानगरपालिका–२, लाजिम्पाट बस्दै आएका ३६ वर्षीय दावासँग जीए ४५९७३६४ नम्बरको बेल्जियन राहदानी पनि छ । राजनीतिक संरक्षणका कारण कल बाइपास, अनलाइन जुवा, केटी तस्करीलगायत अनेक काण्डमा जोगिँदै आएका थिए । 

काभ्रेबाट राम लामाको नाममा नागरिकता फुत्काउने दिङ्ग सेङ्गफा (साउतेन) सँग ईई७२९५३७९ नम्बरको चिनियाँ राहदानी रहेको खुलेको छ । सन् १९९७ फेब्रुअरी ४ मा जन्मिएका उनको राहदानी सन् २०१८ नोभेम्बर ३० मा जारी भएको थियो । उनले काभ्रेबाट २७ अप्रिल १९९६ को बेग्लै जन्ममिति राखेर सन् २०२१ डिसेम्बर २३ मा ३०३०४१–२२५४ नम्बरको नागरिकता लिएको र १२५८९४५७ नम्बरको नेपाली राहदानी पनि भेटिएको सिआइबी स्रोतले जानकारी दिएको छ । 

सोनाम लामा भनिने चिनियाँ नागरिक लि नेङकाई (स्टेप्स् एण्ड रोगर) को पनि चीन र नेपाल दुवै मुलुकको राहदानी छ । चिनियाँ राहदानी ईई ७२९५२२२ र नेपाली राहदानी १२५८९४५६ क्रमशः सन् २०१८ नोभेम्बर ३० र सन् २०२१ डिसेम्बर २३ मा जारी भएको देखिन्छ । सन् १९९७ जुन ५ मा चीनको युन्नानमा जन्मिएका नेङकाई र सेङफाले काभ्रेबाट एकैदिन नागरिकता र राहदानी लिएको खुलेको छ । नेङकाइको नागरिकता नम्बर भने ३०३०४२–२२५४ हो । 

सुन प्रकरणमा पक्राउ परेका लि वेन–सुङ (अली अथवा लि) भनी चिनिने चिनियाँसङ्ग पनि नेपाली राहदानी फेला परेको छ । न्यू ताइपेइ सिटीमा जन्मिएका लिको ३६०३८७६६० नम्बरको राहदानी सन् २०२२ मार्च ८ मा जारी भएको थियो । छिरिङ लामाको नाममा उनले जिल्ला प्रशासन कार्यालय, काठमाडौंबाट २७३२०६४४९२१ नम्बरको नागरिकता लिएका छन् । चिनियाँ राहदानी लिनुभन्दा अगावै उनले नेपाली राहदानी लिएको पुष्टि भएको सिआइबी स्रोत बताउँछ । सन् २०२२ जनवरी १६ मा उनले १२६२३०४५ नम्बरको राहदानी लिएका हुन् । 

इाओ पुचेङ नामक चिनियाँ नागरिकको भारतीय आधार कार्ड सिआइबीको हात लागेको छ । गत भदौ १ गते समातिएका उनले एलेक्स न्युमाईको नामबाट ८८६९६२७१९६६२ नम्बरको आधार कार्ड लिएको पाइएको हो । हरियाणाको गुरुग्राम जिल्लास्थित चक्रपुरका बासिन्दा भनेर आधार कार्ड बनाएका उनको ईबी ०५६३०२२ नम्बरको चिनियाँ राहदानी सिआइबीले बरामद गरेको छ । राहदानीमा उनको जन्ममिति सन् १९८७ सेप्टेम्बर ६ उल्लेख छ । 

टासी भन्ने थुप्तेन छिरिङको साथबाट फेला परेको भारतीय आधार कार्ड नम्बर ४०८३०२७४४२४८ रहेको छ । उत्तर दिल्लीको सिभिल लाइन्सस्थित मञ्जुका टिलास्थित थुप्तिङ यान्टिङ हाउस नम्बर–१५८ ठेगाना राखी आधार कार्ड लिएका ५३ वर्षीय थुप्तेन काठमाडौं महानगरपालिकाको वडा नम्बर २ मा बस्दै आएका थिए ।