मातृभूमिबारे सोच्दासोच्दै अस्ताए १०३ वर्षे नोबेल पुरस्कार विजेता

चीनका प्रख्यात भौतिकशास्त्री,नोबेल पुरस्कार विजेता तथा चिनियाँ विज्ञान एकेडेमीका सदस्य चेन निङ याङको १०३ वर्षको उमेरमा राजधानी बेइजिङमा निधन भएको छ । 

सन् १९२२ मा आनहुई प्रान्तको हफेईमा जन्मिएका याङले प्राथमिक र माध्यमिक शिक्षा बेइजिङमा प्राप्त गरेका थिए । सन् १९३० को दशकको अन्त्यतिर उनले नेशनल साउथवेस्टर्न एसोसिएटेड युनिभर्सिटीमा भौतिकशास्त्रमा भर्ना भएर सन् १९४२ मा स्नातक उपाधि प्राप्त गरे । त्यसपछि उच्च अध्ययनका लागि संयुक्त राज्य अमेरिका गए र पछि उतै अध्यापनमा सक्रिय रहे । 

सन् १९५७ मा याङलाई भौतिकशास्त्रमा नोबेल पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो। उनले अमेरिकी भौतिकशास्त्री रोबर्ट मिल्ससँग मिलेर विकास गरेको याङ–मिल्स गेज सिद्धान्तलाई २०औं शताब्दीको भौतिकशास्त्रको सबैभन्दा महत्वपूर्ण उपलब्धिहरूमध्ये एक मानिन्छ ।

मातृभूमि फर्किएपछि २० वर्षभन्दा बढी समय छिङ्ह्वा विश्वविद्यालयमा अध्यापन गरे । देशमा भौतिकशास्त्रका प्रतिभा विकास, अन्तर्राष्ट्रिय शैक्षिक आदानप्रदान प्रवर्धन तथा नयाँ पुस्ता तयार पार्न महत्वपूर्ण योगदान दिएका थिए ।

सन् २००५ को एक अन्तर्वार्तामा याङले भनेका थिए, ‘म धेरै वर्ष अमेरिका बसेँ, तर मेरो रगतमा बहने संस्कृतिको धारा चिनियाँ नै हो । मेरो आगामी गन्तव्य र मेरो पहिलेको शुरुवात जन्मभूमि नै हो । म भविष्यका विश्वस्तरीय भौतिकशास्त्री कर्णधारहरू तयार गर्न चाहन्छु।’

स्रोत : सिसिटिभी प्लस ।