विश्वमा कुन देशको पासपोर्ट शक्तिशाली ?

विश्वमा जुन देशको राहदानी (पासपोर्ट) बोकेर अनअराइभल भिसा सबैभन्दा धेरै देशमा पाइन्छ, त्यसैलाई शक्तिशाली मानिन्छ । मूलतः जुन देश धनी र विकसित ठानिन्छ, सोही मुलुकका नागरिकलाई अन्य देशले पुग्ने बितिक्कै भिसा दिन्छन् ।

बेलायतको राजधानी लण्डनस्थित विश्वका नागरिकता तथा आवासीय परामर्शदाता संस्था हेन्ले एण्ड पार्टनर्सको पछिल्लो प्रतिवेदनमा विश्वका धनी मुलुकका नागरिकले जुनसुकै देशमा स्वतन्त्रपूर्वक हिँडडुल गर्न पाउँदै आएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय हवाई यातायात एसोसिएसन (आइएटीए) ले सन् २००६ देखि गरेको अध्ययनबाट उक्त निचोड निकालिएको हेन्लेको रिपोर्टमा उल्लेख छ ।

कोरोना महामारीपछि विश्व यात्रामा केही शिथिलता देखापरे पनि उक्त प्रवृत्तिमा कुनै परिवर्तन नआएको बताइएको छ । जसअनुसार लामो समयदेखि एसियाली मुलुक जापान र सिंगापुरका नागरिकले बोक्ने पासपोर्टलाई विश्वका अधिकांश मुलुकका अध्यागमनमा सोझै भिसा लगाइने गरेको छ । उनीहरुलाई कुनै पनि देशमा जानुअघि भिसा लिनु पर्दैन । पासपोर्ट बोकेर हिँडे पुग्छ । जापान र सिंगापुरका नागरिकलाई विश्वका १ सय ९२ वटा देश तथा क्षेत्रमा अनअराइभल भिसा पाउने यात्रा सुविधा छ ।

तर, एसियाली मुलुकमध्ये अफगानिस्तानका नागरिक विश्वका २६ स्थानमा मात्र भिसा नलिई यात्रा गर्न सक्छन् । उक्त अध्ययनअनुसार जापान र सिंगापुरको पासपोर्ट सबैभन्दा शक्तिशाली देखिएको हो । त्यसपछि दक्षिण कोरिया र जर्मनी रहेका छन् । उनीहरुलाई १ सय ९० देशमा जाने त्यस्तो सुविधा छ ।

तेस्रो स्थानमा फिनल्याण्ड, इटाली, स्पेन र लक्जेम्बर्ग छन् । ती देशका नागरिकाले पासपोर्ट बोकेर हिँडे भने १ सय ८९ वटा मुलुकमा अनअराइभल भिसा पाउँछन् । सोहीक्रममा अष्ट्रिया, डेनमार्क, फ्रान्स, नेदरल्याण्डस, स्वेडेनलाई १ सय ८८ वटा मुलुकले, आयरल्याण्ड र पोर्चुगललाई १ सय ८७, बेल्जियम, न्युजिल्याण्ड, नर्वे, स्वीटजरल्याण्ड, बेलाय र अमेरिकालाई १ सय ८६ वटा मुलुकले अनअराइभल भिसा दिन्छन् ।

त्यसपछि सातौं स्थानमा अष्ट्रेलिया, क्यानडा, चेक रिपब्लिक, ग्रिस, माल्टालाई १ सय ८५ मुलुक, आठौंमा पोल्याण्ड तथा हंगेरीलाई १ सय ८३ मुलुक, नवौंमा लिथुआनिया र स्लोभाकियालाई १ सय ८२ मुलुक तथा दशौंमा इस्टोनिया, लात्भिया र स्लोभेनियाको पासपोर्टलाई १ सय ८१ मुलुकले अनअराइभल भिसा दिने गरेका छन् ।

यहि क्रममा विश्वका कमजोर पासपोर्टको रुपमा अफगानिस्तान १ सय ११ औं स्थानमा छ । त्यसअघि इराकलाई २८ वटा मुलुकले मात्र अनअराइभल भिसा दिन्छन् । इराकको पासपोर्ट १ सय १० नम्बरमा रहेको छ । १ सय ४ नम्बरमा उत्तर कोरियाको पासपोर्ट छ, जसलाई विश्वका ३९ वटा देशमा अनअराइभल भिसा दिइन्छ ।

नेपालको स्थान १ सय ५ नम्बरमा रहेको देखाइएको छ । नेपालीहरुलाई ३७ वटा देशमा अनअराइभल भिसा प्राप्त हुन्छ । यो नम्बरमा प्यालेष्टाइनसमेत रहेको छ । त्यसपछि १ सय ६ नम्बरको सोमालियालाई ३४ देश, १ सय ७ नम्बरमा रहेको यमनलाई ३३ देश, १ सय ८ नम्बरमा रहेको पाकिस्तानलाई ३१ देश, १ सय ९ नम्बरमा रहेको सिरियालाई २९ देशले अनअराइभल भिसा दिने हेन्ले एण्ड पार्टनर्सको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।