महावीर कन्तुरमा मेरो अनुहार
...‘मेरो अनुहार ।’ पुस्तकको नाम नै यही हो । तर, यसले धेरैको अनुहार देखाएको छ ।
...हो, महावीर कन्तुरमा पाइन्छ । यो एक किसिमको भेन्डिङ मेशिन हो । लेखकले अनुरोध गरेपछि महावीर पुनले यो कन्तुर बनाइदिएका हुन् । अब पुस्तक पसलमा व्यक्तिगत प्रकाशन खोज्न जानै पर्दैन । ... के को हुन्थ्यो अप्ठेरो ? एयरपोर्टमा आन्तरिक उडानतर्फ ५ र वैदेशिक उडानतर्फ १० कन्तुर छन् । तिमी चिन्तै नगर । अहिले नेपाली पुस्तक उपहार दिने चलन बढेको छ । विदेश जानेले त बाँकी भएका नेपाली रुपैयाँले पुस्तक लिएर जान्छन् । उता एयरपोर्टमा पनि पुस्तक लिने मान्छेको लस्कर हुन्छ ।
शहरमा ? झन् सजिलो छ, कलेजमा, सपिङ सेन्टरमा, सिनेमा घरमा, ठूला सरकारी कार्यालयमा, अदालतको परिसरमा तिमी जता पनि ‘महावीर कन्तुर’ देख्छौ । क्यामेरा पनि जडान गरिएको छ । त्यसैले चिन्ता छैन । ... छ, छ । शहरमा मात्रै किन ? माग गर्नासाथ अध्ययन गरिन्छ । ठाउँ र औचित्य हेरी ठड्याउने, गुडाउने, झुण्ड्याउने वा कुन खालको उचित हुन्छ, त्यस्तै कन्तुर आइपुग्छ, चिन्तै छैन ।
... हो, अब त महावीर पुनका पुस्तक पनि कन्तुरबाटै लिन सकिन्छ । केही फरक पनि छ । संस्थागत प्रकाशनचाहिँ कन्तुरमा पाइँदैन । ती महँगा हुन्छन् । कन्तुरबाट किनिने पुस्तक क्रेतालाई सयकडा ३०% सस्तो पर्छ । यसबाट कुनै लेखक मारमा पर्दैन । अहिले महावीरको हाइहाइ चलेको छ । युग परिवर्तन भयो नि ! ... ए, किनें नि मैले पनि ! ...अँ, ‘झोले कि अरिंगाल’ भन्ने पुस्तक किनें । मलाई यो नाम मन परेन । तर कुरा मजाका छन् । स्वाद मानेर पढें । तिमी पनि कन्तुरबाट लिएर पढ । फेरि बिहीबार र शुक्रबार थप १०% छुटमा पनि पाइन्छ । पैसा खसायो, बटम थिच्यो, पुस्तक टिप्यो । कति कति सजिलो । धन्यवाद भन्नुपर्छ महावीर पुनको कर्मलाई !
...त्यो पनि भन्छु । तर म ती पात्रलाई ‘दलसेना’ या ‘अनुचर’ भन्न उपयुक्त ठान्छु । अहिले ती पनि दलको पकडबाट मुक्त छन् । ...कारण त ? अँ, ती अहिले धेरैजसो देशभक्त र विवेक प्रयोग गर्ने देखिएका छन् । अघि आफ्नो झोले र अरिंगाल ठानेर दलले तिनलाई उपयोग गरी कर्म–अकर्म गराए । पछि मुलुकको अहितमा दलपतिहरू, पर–परिचालित भएको र अपराध वृत्तिमा लागेर मुलुक रित्याएको बुझेपछि दलसेनाहरू आफैँ पन्छिए । अब उनीहरू स्वतन्त्र छन् भन्ने कुरा यो पुस्तकमा लेखिएको छ ।
हो, आजभोलि कसैले झोले, दास, सेवक, अनुचर वा कारिन्दा–कार्यकर्ता (कामदार) जस्ता अप्रिय, निन्दित शब्द प्रयोग गर्दैनन् । त्यो युग छैन । दलपति पनि नांगिए र मुलुक बलियो र हरियालीपूर्ण देखियो । नत्र दलपति आफूलाई महाराजाभन्दा कम ठान्थे र ! झोलेकै बलले विधानभन्दा माथि ठानेका थिएनन् र ? हजुर ....छ नि, राम्रो संकेत छ । रोटी र बेटीको ढोंगी नाराको सट्टा ऊन, नुन, सुन र रक्षाको नारा बलियो पार्ने प्रस्ताव छ । लुटिने भए दक्षिणतिर र अस्तित्व जोगाउने भए उत्तरतिर हेर्ने सल्लाह छ । अमेरिका र चीनको मित्रताले यहाँ सन्तुलन आउने र अन्त भुइँचालो जाने संकेत पनि छ ।
प्रच्छन्न भावले यो पनि बुझिन्छ – झोलेहरूकै शक्तिले दलपति सिंह बनेका थिए । अहिले स्याल बनेका छन् भन्ने सत्य प्रमाणित भएको छ । ...कारण ? दलसेना पन्सिनुको कारण ? ए, कति, कति नि ! छोरा र नाति नातिनाले तिनलाई नै गिज्याउन थाले । एउटाले अर्काको कथा बनाउन थाले । घरमा नै लाजमर्दो भएको छ । केटाकेटी सुतेपछि मात्र घर पुग्नुपथ्र्यो । त्यो भयावह स्थितिबाट जोगिए । बुध्दि पुर्याए भन्नुपर्यो । नत्र गाउँमा मुख देखाइसक्नु थिएन, लुटेराका रक्तबीज भन्थे हेपेर । ...हो नि ! बिल्कुल बिल्कुल । अहिले यी संयमित भएका छन् । यिनले आफ्नो स्वाभिमान र अस्तित्व जोगाएका छन् । योग्यता र आदर्शलाई नेताको पैतालामुनि पुर्याएका थिए, त्यो फिर्ता ल्याए । आफ्नो विवेक र दायित्व कुल्चाएका थिए, त्यसको पनि रक्षा गरे । आफूमा निहित कर्तव्य र अधिकार बिर्सेका थिए – दलपतिको छायाँमा परेर त्यसको पनि सम्मान गरे । आफूमा रहेको सौर्य र मानवता बिर्सिएका थिए – झोलेमा दरिएर त्यसबाट पनि मुक्ति लिए ।
...पक्का पक्का ! दलको चंगुलबाट मुक्ति पाएपछि यी वनैया हात्तीझैं बलिया र उन्मुक्त भएर राष्ट्रको रक्षामा, लोकहितमा आफ्नो क्षमताको उपयोग गर्नेछन् । अब झोले होइन देशका रक्षक, नायक र छाता भएर आउने छन् । आफ्नो सामथ्र्य र खुबीलाई दल वा दलपतिको पैतालाले कुल्चिन दिने छैनन् भनेर युवा पुस्तालाई उद्बोधन पनि दिएको छ यो पुस्तकले । यस्तो पुस्तक दिने महावीर कन्तुरलाई धन्यवाद भन्छु ।
– फेब्रुअरी २२, २०२४
(साभार:जनआस्था साप्ताहिकबाट)
ट्रेन्डिङ पोस्ट
टिप्पणीहरू