प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको सवालमा यस्तो रह्यो सन् २०२३

नेपाल पत्रकार महासंघले प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको सवालमा सन् २०२३ सन्तोषजनक नरहेको बताएको छ । महासचिव रोसन पुरीले आज विज्ञप्ति जारी गर्दै सन् २०२२ मा भन्दा यो वर्ष अर्थात् सन् २०२३ मा प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता हननका घटना बढेको जानकारी दिए । 

सन् २०२२ मा प्रेस स्वतन्त्रता हननका ५३ वटा घटना रेकर्ड भएकोमा सन् २०२३ मा महासंघको प्रेस स्वतन्त्रता अनुगमन ईकाईमा  ५८ वटा घटना रेकर्ड भएको उनले जनाएका छन् । त्यस्तै, सन् २०२३ मा १३ पत्रकार महिला र ७४ पुरुष पत्रकार प्रभावित भएको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । 

सन् २०२२ मा एक सय ३२ पुरुष र १८ महिला पत्रकार प्रभावित भएका थिए । महासंघका अनुसार यो वर्ष पाँच वटा सञ्चार संस्था प्रभावित भएका छन् । सन् २०२२ मा छ वटा सञ्चार संस्था प्रभावित भएको जनाइएको छ । 

यो वर्ष पत्रकारको पेशागत असुरक्षा मुख्य चूनौतीको विषय बनेको उल्लेख गर्दै महासंघले सञ्चार प्रतिष्ठानमा देखिएका श्रम समस्यालाई दबाबमूलक आन्दोलन, कानूनी लडाई तथा वार्ता, संवादसमेतको माध्यमबाट समाधानको पहल भइरहेको बताएको छ । 

महासंघले सन् २०२४ मा श्रम समस्याको दीर्घकालीन समाधानका लागि कानूनी व्यवस्थालाई थप बलियो बनाएर त्यसको कार्यान्वयनका लागि पहल गर्ने प्रतिबद्धतासमेत व्यक्त गरेको छ । 

राजनीतिक दलका नेता र सरकारका जिम्मेवार पदमा बसेका व्यक्तिबाट पटकपटक प्रेसमाथि विभिन्न प्रकारका आरोप लगाउने तथा पुष्टि नहुने तर्कसहित समग्र मिडियाप्रति नै लाञ्छित गर्नेलगायतका कार्य यो वर्ष भएको महासंघले जनाएको छ । महासंघले राजनीतिक दल र सरकारका विभिन्न पदमा बसेका व्यक्तिलाई पदीय मर्यादा, विश्वव्यापी प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र लोकतान्त्रिक अधिकारप्रति प्रतिबद्ध हुन आग्रह गरेको छ । 

सरकारले सन् २०२३ मा सञ्चारसम्बन्धी कानूनी निर्माणमा सुस्तता देखाएको उल्लेख गर्दै महासंघकै संलग्नतामा ड्राफ्रट भएका सञ्चारसम्बन्धी कानून यथाशीघ्र प्रक्रियामा लैजान ध्यानाकर्षण गराइएको छ । 

त्यस्तै, सञ्चारसम्बन्धी कानून ल्याउँदा संविधानले प्रत्याभूत गरेको विचार र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता, सञ्चारको हक तथा पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रतालगायतका व्यवस्था ख्याल गर्न पनि संघ, प्रदेश र स्थानीय सरकारलाई महासंघले सचेत गराएको छ ।