१३ दिने वनमन्त्री हिजो यसरी घानमा परे

हिजो दिउँसो संसदको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध समितिमा निवर्तमान प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली सरकारमा रहेका १३ दिने वनमन्त्री नारदमुनी राना सांसदहरुको तारो बने । बोल्न पाइयो भन्दैमा प्याच्च नबोल्नु भन्ने उखान हिजो सिंहदरबारस्थित संसद सचिवालयमा बसेको समितिको बैठकमा सांसद रानामाथि लागू भएको हो ।

उनलाई सभ्य भाषामा अधिकांश समिति सदस्यले बैठकबाट बाहिर जान आग्रह गरेका थिए । नियमानुसार पनि उनी बैठकमा बस्न मिल्दैनथ्यो । बसे पनि मनपरी नबोलेको भए अवस्था विपक्षमा जाँदैनथ्यो ।

संसद सचिवालय स्रोत भन्छ, ‘कुनैपनि सांसद मन्त्री बनेपछि संसदीय समितिको सदस्यबाट स्वतः हट्ने संसदीय परम्परा हो । हिजोको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध समितिको बैठकमा पनि केही सांसदले त्यो नियम पालना नगरेपछि अवस्था चर्काचर्कीमा पुगेको बताइन्छ ।

आफूहरुले निकै राम्रो काम गरेको,संसद विघटन सबैभन्दा राम्रोमध्येको एउटा राजनीतिक निर्णय भएको बताइरहेका थिए ।

सबैभन्दा पहिले बोल्ने क्रममा काँग्रेसका सांसद दिव्यमणि राजभण्डारीले संसद पुनर्स्थापनाको कुरो उठाएका थिए । समितिमा पहिले मन्त्री भइसकेका तीन जना सांसद थिए-नारदमुनी राना,मोहन बानिया र रेणुका गुरुङ । हिजोको बैठकको प्रारम्भमा राना र बानिया अनुपस्थित थिए ।

मन्त्री भइसकेका सांसदले पुनः समिति सदस्यको हैसियतले उपस्थित हुन चाहेमा संसद सचिवालयका महासचिवलाई जानकारी गराउनुपर्ने भनिएको थियो । त्यो कुरो बैठकमा उपस्थित रेणु गुरुङले सुनेपछि उठेर बाहिरिएकी थिइन् ।

बैठकमा मूलतः समितिको कार्य समीक्षाको एजेण्डा थियो । समितिले यसअघि सरकारलाई दिएको सुझाव र निर्देशनको प्रगतिको बारेमा समीक्षा गर्ने भनिएको हो । समितिले हेर्ने दुई वटा मन्त्रालयमा अहिले विभागीय मन्त्री छैनन् । परराष्ट्र र अर्को पर्यटन,संस्कृति तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयमा मन्त्री नभएपछि समितिले यसअघि दिइएका सुझाव र निर्देशनको समीक्षा गर्ने बताएको थियो ।

सांसदहरु भन्दै थिए ‘१३ दिने मन्त्रीको यत्रो फूर्ति ?’ राना मन्त्रीबाट खुस्केपछि हप्तौंसम्म पुल्चोकको मन्त्री क्वार्टर नछाड्नेमध्येका एक हुन् । उनी कैलाली ५ का सांसद हुन् । उनले निर्वाचनमा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा पत्नी आरजु राणालाई पराजित गरेका थिए ।

अर्को एजेण्डा भने विविध थियो । मोहन बानिया आएर माहौल मन्त्रीहरु यहाँ होइन है भन्ने खालको बन्दै गएको देखेपछि उनी त्यहाँबाट उठेर हिँडेका थिए । सांसदहरु दिव्यमणि,प्रकाशमान सिंह,उमा रेग्मी,सुरेन्द्र कार्की, बोधमाया लगायतले बोलिसकेपछि उनै पूर्ववनमन्त्री नारदमुनी राना बैठक कक्षमा छिरे ।

त्यसअघि सांसदहरुले बोलेको कुरो उनले सुनेकै छैन । उनी छिर्दा एमाले वरिष्ठ नेता माधव नेपालको भनाई सकिन लागेको थियो । संसद पुनर्स्थापना भएको सम्बन्धमा त्यसअघि बोलेका सबैले झैँ नेपालले पनि सम्बन्धित सबै पक्षलाई धन्यवाद दिनुभएको थियो ।

झ्वास्झ्वास्ती बैठक कक्षमा छिरेका नारदलाई नेता नेपालको कुरो सुनेपनि राम्रो लाग्ने कुरो पनि भएन । जबकि रानालाई मन्त्री भएको मान्छे बैठकमा किन भनेर यसअघिका दुई जनालाई झैँ सोधिएको पनि थिएन ।

त्यसपछि उनै राना बोले । नेता नेपाल र सांसद दीपकप्रकाश भट्टले बोलेको विषयमा कडा आपत्ति जनाउने शैलीमा उनले संसद पुनस्र्थापना परमादेशबाट भएको हो,जनादेशबाट होइन भन्न थाले । रानाले एमालेको बैठकमाझैँ हौसिएर बोले, ‘आफ्नो पार्टीका प्रधानमन्त्री र सरकार हुँदा त्यसविरुद्ध बैशाख २७ गते तपाईं (नेपाल) कहाँ हुनुहुन्थ्यो ? वरिष्ठ नेता भएर घरमा सुत्ने ? आफ्नो सरकार ढालेर संसद पुनर्स्थापनामा खुशी हुने ? आफ्नै सरकार ढाल्ने अनि विपक्षी गठबन्धनमा रमाउने ?’

त्यतिले नपुगेर रानाले आफूहरुले निकै राम्रो काम गरेको,संसद विघटन सबैभन्दा राम्रोमध्येको एउटा राजनीतिक निर्णय भएको बताइरहेका थिए । जबकि त्यसअघि कोरोना महामारीलगायतका राम्रा कुरामा समेत छलफल भएको थियो । तर राना अनुपस्थित भएकाले ती सबै कुरा सुन्न पाएका थिएनन् ।

माहोल सबैलाई अपाच्य भएपछि अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध समिति सभापतिले रुलिङ गर्नुभयो । तर नारदमुनीले जथाभावी बोल्ने क्रम रोकिएन । त्यसपछि रिसले आगो हुँदै वरिष्ठ नेता नेपालले ‘प्रतिगमनको मतियार भएर ठूला कुरा गर्ने ?’ भन्दै रानालाई प्रश्न गर्नुभयो ।

अन्य सांसदले मन्त्री भइसकेको मान्छे समितिमा बस्न संसदका महासचिवको चिठी चाहिन्छ भन्ने आशयले बोले । राना संसद विघटनको पक्षमा रहेको सबैलाई थाहा थियो । त्यहि सन्दर्भमा नेपालले रानालाई प्रतिगमनको मतियार भएर ठूला कुरा गर्ने ? यो समितिमा किन आउने ? संसद विघटन नै राम्रो थियो भन्नेले राजीनामा दिएर खुरुक्क गए हुन्छ, किन सांसदको बीचमा आउने ? जनताको बीचमा गए भइहाल्यो नि भनेर जवाफ दिनुभएको थियो ।

त्यसपछि पनि सांसदहरु सुदन किराती दिव्यमणि,सरला यादव र चाँदतारा कुमारी सबैले नारदको विपक्षमा बोलेका थिए ।

बैठक सकिएपछि समितिका सदस्य सांसदहरु भन्दै थिए ‘१३ दिने मन्त्रीको यत्रो फूर्ति ?’ राना मन्त्रीबाट खुस्केपछि हप्तौंसम्म पुल्चोकको मन्त्री क्वार्टर नछाड्नेमध्येका एक हुन् । उनी कैलाली ५ का सांसद हुन् । उनले निर्वाचनमा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा पत्नी आरजु राणालाई पराजित गरेका थिए । राना पहिले रातो पासपोर्ट काण्डमा समेत परेका हुन् ।