प्रहरीको संरक्षणमा भारतीय माछाको तस्करी, गौंडा गौंडामा सुरक्षाकर्मीको सेटिङ

तराई क्षेत्रमा किसानले उत्पादन गरेको माछाको मूल्य प्रतिकिलो दुई सय ५० देखि तीन सयमा झरेको छ । भारतीय माछाले नेपाली बजार कब्जा गरेपछि नेपाली माछा किसान तथा व्यवसायी मर्कामा परेका छन् । सरकारले भारतीय माछा आयातमा भन्सार वृद्धि र कडाई गरेसँगै यसको तस्करी मौलाएको छ ।

पश्चिम तराईको नवलपरासी जिल्लामा अहिले निर्वाध रुपमा माछा तस्करी भइरहेको छ । काठमाडौदेखि नजिकको भारतीय सीमाना परासी पर्ने भएकाले पनि तस्कर तथा व्यापारीहरुले सो क्षेत्रको भुजहा नाकाबाट यसको खुलमखुल्ला कारोबार गरिरहेका हुन् । पछिल्लो छ महिनादेखि माछा तस्करी मौलाएको परासीबासी बताउँछन् ।

यसरी ल्याइन्छ भारतबाट माछा

काठमाडौंका व्यापारीको मागअनुसार भारतको कलकत्ताबाट पंगास (वैखी) माछालाई रेलबाट गोरखपुर ल्याइन्छ । गोरखपुरबाट उक्त माछा स्थानीय किसमिस भनिने सर्फराज हसनले नेपाल भारत सीमानाको नवलपरासीस्थित भुजहा बजार पारिको लक्ष्मीपुरसम्म ल्याउँछन् । त्यसपछि पारीका सलिम खानले कार्टुनमा प्याक गरिएका माछा नेपालको भुजहा बजार ल्याएर स्टोर गर्छन् । स्टोर गर्नुअघि भुजहा सीमा प्रहरी चौकीका प्रहरी नायव निरीक्षक बलबहादुर घर्तिमगरले चाँजोपाँजो मिलाउने गरेको बताइन्छ ।

त्यहाँबाट राति ८ देखि १० बजेको समयमा ती माछाको कार्टुनलाई पिकअपमा लोड गरिन्छ र गोपीगञ्ज पुर्याइन्छ । त्यहाँ उनीहरुले स्थानीय फर्ममा उत्पादन भएको माछाको नक्कली बिल बनाउँछन् । किर्ते भेटनरी प्रमाणपत्र र अनलाईन बिलसमेत तुरन्तै बनाइन्छ । ती कागजात बनाएलगत्तै भारतीयबाट नेपाली उत्पादन बनेको माछा स्थानीय कन्हैया केवट र लिम्बे क्षेत्रीले आफ्नो जिम्मामा लिन्छन् ।अब माछालाई काठमाडौंसम्म लैजानुअघि जिल्ला प्रहरी कार्यालय परासीका एसपी ऋषिराम कँडेलका घुमुवा प्रहरी शिवशंकर ठाकुरले बर्दघाटसम्मको लाईन सेट र क्लियर गर्छन् । माछा बोकेको गाडीलाई अघि बढ्न कोड भाषामा जनाउ दिन्छन् । ती माछालाई नवलपुर, चितवन, धादिङ हँुुदै एकाबिहानै कालिमाटी तरकारी बजारमा पुर्याइन्छ ।

त्यहाँ रहेका माछाका ठूला व्यापारी मानिने रामबाबु यादवको कुशेश्वर माछा पसल, न्यू फिश हाउस र सुभानको ताज माछा पसलमा ती कार्टुन राखिन्छ । त्यहाँबाट ४÷५ दिन पुरानो, शव नसड्न प्रयोग गरिने (फर्मालिन) हालिएका पंगास माछा उपभोक्ताका घर तथा रेष्टुरेन्टहरुमा सजिलैसँग जान्छन् ।

राजधानीसम्मको फिस च्यानल

भारतबाट तस्करी गरिएको, आइस बक्सभित्र राखेर फर्मालिन हालेका माछा, पूर्व–पश्चिम राजमार्गका तीन वटा प्रदेश र पाँच वटा जिल्लाका सुरक्षा नाका र तीन वटा क्वारेन्टिन छलेर काठमाडौंका बजारसम्म चानचुने पहुँचले पुग्दैन । यी सबैको सेटिङ्ग ठेक्का इरफानले गर्ने बताइएको छ ।

विगतमा भन्सार एजेण्ट काम गर्दै आएका इरफानले परासी प्रहरी, नवलपुर प्रहरी, चितवन प्रहरी तथा धादिङसम्म मासिक लाइन बुझाउने गरेको स्रोतको दाबी छ । इरफानले एसपी ऋषिराम कँडेलकै सहयोगमा चितवनका एसपी नवराज अधिकारीलाई समेत मिलाएर विगतमा भएका अवरोध समेत हटाउन लगाएको धेरैले थाहा पाइसकेका छन् ।

एसपी कँडेल एक महिनाअघि मात्रै पाल्हीनन्दन गाउँपालिकाका अध्यक्ष बैजु गुप्तासँग मिलेर एक जना भारतीय नागरिकलाई लागूऔषधमा फसाएको आरोपमा मुछिएका छन् । प्रहरी स्रोतका अनुसार जिल्लाबाट भइरहेको माछा र खसी तस्करीका लागि एसपी कँडेलले आफ्ना विश्वासिला पात्र सई बल बहादुरलाई भुजहा नाका खटाएका हुन् । कँडेलले लुम्बिनी प्रदेशका डिआइजी नलप्रसाद उपाध्यायको नाममासमेत माछा र खसी तस्करहरुबाट मासिक तीन लाख बुझाउनुपर्ने भन्दै उठाउने गरेको व्यापारीको गुनासो छ ।

तस्बिर : नवलपरासीको भुजहा नाकामा स्टक गरेर राखिएका भारतीय माछाका कार्टुनहरु । यी माछा आज राति काठमाडौं लैजान ठिक्क पारिएको हो ।